Η κουζίνα θεωρείται ο πιο “σπάταλος” χώρος του σπιτιού, αφού παράγονται τα περισσότερα υπολείμματα σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο δωμάτιο. Σκεφτείτε μόνο ότι στη χώρα μας, κάθε άτομο χάνει ετησίως περίπου 42 κιλά τροφής, με το 12% αυτής να καταλήγει στα σκουπίδια.(έκθεση FAO)
Αν και η επίτευξη 100% μηδενικής σπατάλης φαίνεται πρακτικά ανέφικτη, μπορούμε να μειώσουμε τα απόβλητα μας κατά 50% ή και περισσότερο, αν υιοθετήσουμε νέες συνήθειες στον τρόπο που ψωνίζουμε, καταναλώνουμε και προετοιμάζουμε το φαγητό μας.
Γι’ αυτό συγκεντρώσαμε και σας παρουσιάζουμε όλες αυτές τις βιώσιμες πρακτικές που μπορείτε κι εσείς να υιοθετήσετε εύκολα για να οργανώσετε μια zero waste κουζίνα.
Θυμηθείτε ότι ακόμη κι αν εφαρμόσετε μόνο τις μισές από αυτές, θα έχετε κάνει σημαντικό βήμα προς ένα πιο βιώσιμο μέλλον!
Βήμα 1: Εξασκηθείτε στο ενεργειακά αποδοτικό μαγείρεμα
Πολλές τεχνικές μαγειρέματος χρησιμοποιούν ενέργεια που δεν χρειάζεται. Ωστόσο, μερικές απλές προσαρμογές στις μεθόδους μαγειρέματος μπορούν να αποτελέσουν ένα σημαντικό βήμα για μια πιο “πράσινη” κουζίνα συνολικά.
Μειώστε τη χρήση του φούρνου
Για την προετοιμασία μικρών πιάτων ή το ζέσταμά τους, επιλέξτε τη χρήση της τοστιέρας ή του φούρνου μικροκυμάτων. Εκτιμάται ότι η χρήση φούρνου μικροκυμάτων μπορεί να μειώσει την ενέργεια μαγειρέματος έως και 80%, σε σχέση με τον φούρνο.
Σταματήστε την προθέρμανση
Οι περισσότεροι καινούργιοι φούρνοι θερμαίνονται τόσο γρήγορα που καθιστούν την προθέρμανση σχεδόν περιττή. Εάν ψήνετε κάτι που χρειάζεται λιγότερο χρόνο μαγειρέματος, μπορείτε να το βάλετε αμέσως στο φούρνο, σβήνοντας τον πέντε ή δέκα λεπτά νωρίτερα και αφήνοντάς το στην υπολειπόμενη θερμότητα.
Μαγειρέψτε σε χύτρα ταχύτητας
Οι χύτρες ταχύτητος είναι ένας πιο υγιεινός τρόπος μαγειρέματος και εξοικονομούν μεγάλο ποσοστό ενέργειας, μειώνοντας τον χρόνο μαγειρέματος έως και 70%.
Βήμα 2: Αγοράστε χύμα προϊόντα
Ξεκινώντας το δικό μου ταξίδι προς μηδενικά απόβλητα στην κουζίνα μου, ανακάλυψα ότι τα περισσότερα απόβλητα προέρχονταν από τις πλαστικές συσκευασίες των τροφίμων μου, όπου η πλειονότητά τους δεν ανακυκλώνεται.
Επιλέγοντας χύμα προϊόντα, όπως φρούτα και λαχανικά και στη συνέχεια ανακαλύπτοντας και άλλα προϊόντα, κατάφερα να μειώσω δραστικά τα απορρίμματά μου και την περιττή κατανάλωσης πλαστικού.
Αντίστοιχα, και εσείς μπορείτε να βρείτε στην αγορά μια ευρεία γκάμα χύμα προϊόντων, όπως όσπρια, ξηρούς καρπούς, βότανα και μπαχαρικά, τυροκομικά και γάλα, ακόμη και απορρυπαντικά.
Μην ξεχνάτε να κουβαλάτε μαζί σας επαναχρησιμοποιούμενες τσάντες ή αυτά τα τόσο πρακτικά δίκτυα, προκειμένου να περιορίσετε τη χρήση της πλαστικής σακούλας.
Βήμα 3: Aποθηκεύστε τα τρόφιμα σας σε eco-friendly συσκευασίες
Μετά την εξαιρετική επιλογή να στραφείτε σε χύμα προϊόντα, το επόμενο βήμα είναι η σωστή αποθήκευσή τους.
Είναι γνωστό ότι τα πλαστικά τάπερ δεν αποτελούν την ιδανική λύση, καθώς τα πλαστικά με το πέρας του χρόνου απελευθερώνουν χημικές ουσίες (όπως φθαλικές ενώσεις), οι οποίες μπορούν να περάσουν στα τρόφιμα.
Τα γυάλινα δοχεία είναι ίσως η πιο δημοφιλής και η πιο ασφαλής επιλογή. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι και δωρεάν αφού σχεδόν όλοι μπορούμε να επαναχρησιμοποιησουμε τα γυάλινα βαζάκια από τα τρόφιμα μας.
Όμως το γυαλί δεν είναι το μόνο οικολογικό υλικό που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε. Δοχεία από ανοξείδωτο ατσάλι και μπαμπού αποτελούν εξίσου ιδανικές επιλογές για τη σωστή συντήρηση και διατήρηση της φρεσκάδας των τροφίμων!
Βήμα 4: Επιλέξτε τοπικά και εποχιακά τρόφιμα
Η επιλογή τοπικών και εποχιακών τροφίμων αποτελεί βασικό πυλώνα στην προσπάθεια για μια Zero Waste κουζίνα.
Καταρχάς, εκτός ότι τα εποχιακά προϊόντα είναι πιο φρέσκα και πιο θρεπτικά, η αγορά τους μειώνει την απόσταση που διανύουν τα τρόφιμα μέχρι να φτάσουν στο πιάτο μας, μειώνοντας έτσι το αποτύπωμα άνθρακα της μεταφοράς τους. Επιπλέον μην ξεχνάτε ότι τα τοπικά προϊόντα υποστηρίζουν την τοπική οικονομία και τους τοπικούς παραγωγούς.
Επίσης, τα εποχιακά φρούτα και λαχανικά είναι πιο εύκολο να βρεθούν σε μη πλαστικές συσκευασίες ή και χύμα, μειώνοντας έτσι τη χρήση πλαστικών συσκευασιών και τη δημιουργία περιττών απορριμμάτων στη κουζίνα μας.
Βήμα 5: Eπενδύστε σε επαναχρησιμοποιούμενα είδη
Ρολά χαρτιού, αλουμινόχαρτα και πλαστικές μεμβράνες, εκτός ότι κοστίζουν αρκετά θεωρούνται επιβλαβή απόβλητα καθώς δεν ανακυκλώνονται.
Η αντικατάσταση αυτών των αναλώσιμων ειδών είναι ουσιαστική για τη δημιουργία μιας Zero Waste κουζίνας. Μια πρακτική εναλλακτική λύση είναι οι υφασμάτινες επαναχρησιμοποιούμενες χειροπετσέτες, οι οποίες μπορούν να πλυθούν στο πλυντήριο και να επαναχρησιμοποιηθούν πολλές φορές, τόσο για το σκούπισμα όσο και για το στέγνωμα των πιάτων.
Για τη φύλαξη των τροφίμων, αντί για αλουμινόχαρτο και πλαστικές μεμβράνες, μπορείτε να επενδύσετε σε υφασμάτινα πουγκιά, σε μεμβράνες από σιλικόνη και κερομάντηλα. Αυτά τα υλικά διατηρούν τα τρόφιμα φρέσκα και ασφαλή, είναι εύκολα στον καθαρισμό και μπορούν να χρησιμοποιηθούν ξανά και ξανά, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση των αποβλήτων στην κουζίνα και στην προστασία του περιβάλλοντος.
Βήμα 6: Οργανώστε το ψυγείο και τα ντουλάπια σας
Με τη σωστή οργάνωση, θα παρατηρήσετε σύντομα ότι εκτός από τη μείωση των αποβλήτων στη κουζίνα σας, θα αναγνωρίζετε καλύτερα ποια τρόφιμα πραγματικά χρειάζεστε, ενώ παράλληλα θα μειώσετε τις άσκοπες αγορές, εξοικονομώντας χρόνο και χρήμα.
Αφού κάνετε ένα αρχικό ξεκαθάρισμα και αφαιρέσετε τυχόν ληγμένα τρόφιμα ή εκείνα που δεν πρόκειται να χρησιμοποιήσετε, οργανώστε τα υπόλοιπα ανά κατηγορία (όπως φρούτα, λαχανικά, τυροκομικά, κρέας) και τοποθετήστε τα σε διαφορετικά ράφια ή καλάθια. Θυμηθείτε να τοποθετείτε μπροστά τα τρόφιμα που πρόκειται να λήξουν, ώστε να είναι ορατά στο οπτικό σας πεδίο και να τα καταναλώνετε έγκαιρα.
Επίσης, χρησιμοποιήστε διαφανή δοχεία ή γυάλινα βάζα για να αποθηκεύετε τα τρόφιμα και προσθέστε ετικέτες με τις ημερομηνίες λήξης. Αυτό θα σας επιτρέψει να βλέπετε εύκολα τα περιεχόμενα και να μην ξεχνάτε τα τρόφιμα που έχουν παραμείνει ανενεργά.
Βήμα 7: Αποφύγετε τη σπατάλη φαγητού
Το ένα τρίτο των τροφίμων στον κόσμο, περίπου 1,3 δισεκατομμύρια τόνοι, πετιούνται κάθε χρόνο. Κατανοούμε, λοιπόν, πόσο κρίσιμο είναι για μια κουζίνα με χαμηλά απόβλητα να καταναλώνετε το φαγητό σας πριν φτάσετε στο σημείο να το απορρίπτετε.
Εδώ είναι μερικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να αξιοποιήσετε το 99% της τροφής που σκοπεύετε να καταναλώσετε:
- Μαγειρέψτε και σερβίρετε μικρότερες μερίδες φαγητού.
- Ελέγχετε τακτικά τις ημερομηνίες λήξης των τροφίμων. Με αυτόν τον τρόπο θα ενθαρρύνετε τον εαυτό σας να καταναλώσει άμεσα τα προϊόντα που πλησιάζουν στη λήξη τους.
- Αξιοποιήστε τα υπολείμματα για να δημιουργήσετε νέες συνταγές, όπως γρήγορες σαλάτες και σούπες.
- Χρησιμοποιήστε τον καταψύκτη σας για να παρατείνετε τη διάρκεια ζωής των μαγειρεμένων και μη τροφίμων σας. Μπορείτε πραγματικά με αυτόν τον τρόπο να διατηρήσετε όλα τα τρόφιμα.
Η σπατάλη τροφίμων μπορεί να προληφθεί, κυρίως όταν παραμένουμε προσεκτικοί. Αλλά, δυστυχώς, όταν είμαστε πολύ απασχολημένοι ή τεμπελιάζουμε, αρχίζουμε να πετάμε φαγητό στα σκουπίδια.
Όμως αποκτώντας αυτή τη συνήθεια, θα γίνει δεύτερη φύση σας να καταναλώνετε όλα τα τρόφιμα που αγοράζετε!
Βήμα 8: Χρησιμοποιήστε καθαριστικά χωρίς χημικά
Αντί να χρησιμοποιείτε καθαριστικά με χημικά συστατικά που μπορεί να είναι επιβλαβή για την υγεία και το περιβάλλον, επιλέξτε μη τοξικές, βιοδιασπώμενες εναλλακτικές λύσεις.
Πλέον υπάρχουν πολλές εταιρίες που προσφέρουν φιλικά προς το περιβάλλον καθαριστικά σε ανακυκλώσιμες συσκευασίες. Εναλλακτικά, μπορείτε να φτιάξετε τα δικά σας καθαριστικά χρησιμοποιώντας φυσικά συστατικά όπως το ξύδι και τη μαγειρική σόδα.
Αυτές οι επιλογές είναι φιλικές προς το περιβάλλον, αποτελεσματικές και οικονομικές, συμβάλλοντας έτσι στην προσπάθειά σας για μια φιλική προς το περιβάλλον κουζίνα.
Βήμα 9: Βάλτε την ανακύκλωση και την κομποστοποίηση στη κουζίνα σας
Μια σημαντική πτυχή της δημιουργίας μιας Zero Waste κουζίνας είναι η ανακύκλωση και η κομποστοποίηση των αποβλήτων. Παρόλο που η ανακύκλωση δεν είναι η πιο αξιόπιστη επιλογή για τη μείωση των απορριμμάτων μας στην κουζίνα, όταν είναι αναπόφευκτη, φροντίστε να την κάνετε σωστά.
Μπορείτε να ξεκινήσετε δημιουργώντας ένα σύστημα κομποστοποίησης στο σπίτι σας, συλλέγοντας και τοποθετώντας σε έναν οικιακό κάδο κομποστοποίησης οργανικά απόβλητα όπως τμήματα λαχανικών και φρούτων, δημητριακά, κατάλοιπα αυγών, ξηρούς καρπούς κλπ.
Εάν έχετε κήπο, το κομποστ που θα παράγετε μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως φυσικό λίπασμα για τα φυτά σας. Αν δεν έχετε κήπο, πολλοί δήμοι παρέχουν καφέ κάδους ανακύκλωσης οργανικών αποβλήτων όπου μπορείτε να πετάξετε τα οργανικά υλικά σα
Βήμα 10: Επαναχρησιμοποιήστε τα υπολείμματα των τροφίμων σας
Σχεδόν πάντα υπάρχει τρόπος να επαναπροσδιορίσετε τα απορρίμματα φαγητού σε κάτι καινούργιο, μειώνοντας το φαγητό που πετιέται και δημιουργώντας νέες γευστικές συνταγές.
Για παράδειγμα, γνωρίζατε ότι μπορείτε να τοποθετήσετε σε βαζάκι με νερό τα άχρηστα άκρα των κρεμμυδιών, των πράσων και των φρέσκων κρεμμυδιών και έτσι να αναπτύξετε νέους μίσχους από την αρχή;
Επίσης, τα υπολείμματα λαχανικών μπορούν να μετατραπούν εύκολα σε ζωμό λαχανικών, προσθέτοντας γεύση και θρεπτική αξία στις συνταγές σας. Κρατήστε απλά τα αποκόμματα και τις φλούδες στην κατάψυξη μέχρι να μαζέψετε αρκετά για να προετοιμάσετε έναν νόστιμο ζωμό.
Κάθε μικρή πράξη μετράει!
Ελπίζουμε οι παραπάνω πρακτικές να σας ενθαρρύνουν να υιοθετήσετε την ιδέα μιας κουζίνας μηδενικών απορριμμάτων ή τουλάχιστον να σας βοηθήσουν να ξεκινήσετε.
Από τη μείωση της σπατάλης τροφίμων έως την υποστήριξη των τοπικών παραγωγών και τη χρήση επαναχρησιμοποιήσιμων προϊόντων, η δημιουργία μιας zero waste κουζίνας δεν είναι μόνο ένας τρόπος να μειώσετε τα απόβλητα σας, αλλά και μια ευκαιρία να υιοθετήσετε μια βιώσιμη στάση ζωής προς όφελος όχι μόνο του περιβάλλοντος αλλά και της κοινότητάς μας.
Να θυμάστε ότι κάθε μικρή πράξη μετράει για το μέλλον του πλανήτη μας και των επόμενων γενεών!
Ας συνεχίσουμε να εμπνέουμε ο ένας τον άλλον! Αν βρήκατε αυτό το άρθρο ενδιαφέρον μοιραστείτε το με φίλους και οικογένεια – Sharing is caring!
